operatie redelijk geslaagd

Tilburg is niet saai, maar een Van der Valk hotel is duur. In het dorpje Gilzerijen was de conferentie http://www.fejs.tk/. Honderd studenten journalistiek uit vele Europese landen betaalden ruim 100 pleuro voor deze jaarlijkse conferentie. De hotelkamers zijn echter niet goedkoop (90 pleuro voor een nacht).

Vooral de deelname van studenten uit Centraal en Oost Europa viel op. De Turkse mensen uit Istanbul overtuigden mij opnieuw van het feit dat 1) er een groeiende groep jongeren is in Turkije die zeer radicaal en zeer bewust zijn en uiterst 'postmodern' en 2) dat ik ooit in Istanbul zal wonen (ik heb al vele kennissen en vrienden in die stad en ze zijn over het algemeen vriendelijker en warmer dan mensen hier in het noorden).

Ik was daar op uitnodiging van de organisatie om over Indymedia in relatie tot Europese publieke opinie en identiteit te vertellen. Dat viel niet mee. Het eerste debat was samen met de lijsttrekkerster van D66 Europa en twee doorbakken journalisten van Nederlandse bodem. Zij bleken minder goed voorbereid te zijn dan ik. Zo was ik de enige die van te voren een document had geschreven waaruit ik tijdens het debat kon putten. Zie deze link: http://docs.indymedia.org/view/Main/TilburgConference

Nu was dit voor mij de eerste keer dat ik heb deelgenomen aan een forum, maar zenuwachtig was ik niet. Waarschijnlijk was ik daar te moe voor, want ik had de vorige nacht tot 4 uur doorgewerkt aan het document en moest om 8 uur alweer op.

Het publiek reageerde positief op wat ik te vertellen had. De helft kende Indymedia reeds van te voren en de andere helft was ofwel geschrokken van wat ik zei, of vond het een nieuw en indrukwekkend project. Dit terwijl ze de overige twee debaters eerder saai en oud vonden (ok, ik chargeer het hier wel een beetje). Het leukste was nog wel toen één van die twee journalisten zei dat Indymedia niets nieuws was, en dat zij dit al eerder deden in de "jaren zeventig". Duidelijk dat hij nog nooit één van de ruim 130 sites bezocht had.

In de avond gingen we uit in Tilburg en aten we bij een grote eettent (juffrouw tak) patat met kip of vegaloempia. Daarvoor was ik even in een bar waar ze 150 verschillende soorten bier verkopen. We bleven in de stad tot één uur en gingen terug naar het hotel met een bus die ze speciaal gehuurd hadden.

In het hotel bleek dat het echte studenten waren. Ik sprak even met de bewaker en hij vertelde mij dat de vorige nacht een raam en enkele stoelen gebroken waren. Dat is in elk geval beter dan het dak van de parkeergarage.

Vanmorgen laat opgestaan en was net op tijd voor de voordracht over "micro opinies". In dat debat was ook iemand van de Financial Times en ik kon het verrassend goed met hem vinden. Maar pas toen hij begon over het feit dat Indymedia een propagandasite was, kwam het debat echt los.

Hijzelf was (h)eerlijk en zei dat de FT een krant was voor mensen die zelf niet willen denken. En dat de FT veel meningen naar voren bracht, omdat de mensen geen tijd hebben om zelf na te denken (in plaats daarvan willen ze alleen maar geld verdienen). Het verschil met Indymedia was volgens hem dat Indymedia mensen tot actie wilt toezetten, en dat de FT alleen maar informatie wil overdragen (alsof de beurskoersen geen propaganda is).

Mijn antwoord was dat dit waar was, maar dat hij vergeet te zeggen dat als je indymedia propaganda noemt, dat je een aantal zaken er ook bij moet vermelden. Ten eerste is in feite alle informatie propaganda. Ten tweede zit er in alle media een mening verborgen.

Ten derde, als je vindt dat Indymedia tot actie aanzet, dan moet je ook erkennen dat de andere media aanzetten tot inactiviteit ("to join the ratrace, to consume and work more. Hapiness is around the corner, says the wall in the maze of the ratrace)".

Deze inactiviteit leidt tot passiviteit, en daarmee tot het uitblijven van politieke en sociale veranderingen. Dit op haar beurt is een bevestiging van de status quo en geeft de machtigsten in de maatschappij (bedrijven, staten) meer mogelijkheden tot het veranderen van de maatschappij zoals zij dat graag zien.

Vervolgens kwam het publiek in actie en gaven ze aan dat het begrip propaganda verkeerd werd gehanteerd. Dat het hierbij gaat om feiten en meningen is één. Maar het moet voor de lezer duidelijk zijn wat de mening van een krant is. Én de FT en Indymedia hebben dat gemeen, terwijl de meeste andere media juist uiterst impliciet hierin zijn.

De facilitator voegde daaraan toe dat het bij propaganda juist erom gaat de feiten uit de context te halen en ze in een andere context te plaatsen.

Dat was voor mij een inkopper. Want juist dat is de reden waarom Indymedia ontstond. In de gangbare en ouderwetse media zie je juist dat door een gebrek aan participatie van getuigen aan de verslaggeving, informatie verkeerd geplaatst wordt. Juist het concept Indymedia zorgt ervoor dat er meer feiten aan het licht kunnen komen omdat meerdere mensen hun versie van wat er gebeurd is, kunnen publiceren. Te zeggen dat Indymedia propaganda is, maakt een verdraaiing van deze werkelijkheid.

Al met al was het congres redelijk geslaagd. Ik heb veel mensen gesproken en heb veel positieve feedback gekregen. Ik vond het zeer moedig van de organisatie om Indymedia uit te nodigen. Het bewijst dat jongeren veel meer oog hebben voor deze 'nieuwe' journalistieke werkwijze (open publicatie) en dat ze open staan voor een veel betere polarisatie van meningen, in plaats van altijd maar dezelfde type journalisten te vragen, die altijd maar hetzelfde verhaaltje vertellen.